Dla kogo? Dla dzieci z klasy 1.
Dla dzieci, które mają kłopoty ze wskazywaniem i nazywaniem kierunków na siatce: okienka na górze, na dole, po prawej/lewej stronie siatki, środek siatki; okienko w prawym dolnym rogu, okienko w lewym górnym rogu itd
Kluczowe pojęcia: wskazywanie i nazywanie kierunków na siatce
Oczekiwania programowe
Dzieci będą:
- wskazywać i nazywać kierunki na siatce: okienka na górze, na dole, po prawej/lewej stronie siatki, środek siatki; okienko w prawym dolnym rogu, okienko w lewym górnym rogu itd
- znajdować na siatce właściwe okienko, posługując się określeniami: na lewo od, na prawo od, nad, pod, obok, pomiędzy.
Materiały dla każdego dziecka
Warto, żeby dzieci uczyły się korzystać z prostych siatek, w których wykorzystuje się horyzontalność i pionowość jako osie odniesienia. Stosują pojęcia takie jak: w prawo, na prawo od, w lewo, na lewo od, w górę, nad, w dół, pod i ich połączenia. Te umiejętności w przyszłości pozwolą dzieciom orientować się na planach, mapach i modelach przestrzennych. Przydadzą się do kodowania danych w tabelach i wykresach słupkowych oraz liniowych.
Trudne jest dla dziecka lokalizowanie obiektów w dwóch wymiarach, radząc sobie z relacjami między wysokością a szerokością. Na przykład dziecko ma kartkę z narysowaną siatką 5 na 5 okienek. Kładziesz klocek w jednym z okienek siatki. Prosisz, żeby opisało gdzie leży klocek. Może określić - Tam jest - ale to nie jest precyzyjne określenie. Może powiedzieć - Jest na środku - ale to też nie pomoże w znalezieniu klocka. Dopiero określenie - Z prawego dolnego rogu idź dwa okienka w górę, potem dwa w lewo - da nam pełną informację, gdzie leży klocek. Dzieci w codziennych działaniach angażują się w czynności lokalizacyjne. Na przykład grają w klasy - przeskakują określoną liczbę pól. Czy grają w gry planszowe, w których muszą przesunąć pionek określoną liczbę pól. Wykorzystuj różne sytuacje, do rozwijania o dzieci umiejętności lokalizowania.
W zadaniu dzieci przesuwają klocek po siatce według wskazówek dorosłego, a potem układają klocki na siatce.
Praca nad zadaniem forma: indywidualnie
- To zadanie wykonaj z małą grupą dzieci, które siedzą w kręgu lub przy jednym stoliku. Na prawych (lub lewych) rękach dzieci mają nałożone frotki. Też będziesz potrzebowała kartkę z siatką i klocki. Ważne, żeby dzieci widziały jak wykonujesz zadanie i mogły ciebie naśladować.
- Powiedz, że będą poruszać się klockami po siatce tak, jak powiesz.
- Dziecko kładzie czerwony klocek w okienku na środku siatki.
- Przesuwają klocek według wskazówek:
- Przesuń klocek o jedno okienko w górę.
- Przesuń klocek o dwa okienka w dół.
- Przesuń klocek o jedno okienko w prawo (na prawej ręce jest frotka/na prawej ręce nie ma frotki);
- Przesuń klocek o dwa okienka w lewo.
- Zdejmij klocek.
- Dziecko nim przesunie klocek, śledzi tylko wzrokiem jego ruch. Pokazuje palcem, gdzie stanie klocek i dopiero go przesuwa.
- Dziecko czerwony klocek kładzie w okienku w lewym górnym rogu siatki.
- W prawym dolnym rogu kładzie niebieski klocek. W lewym dolnym rogu kładzie zielony klocek, a w prawym górnym - żółty.
- Kolejny żółty klocek dziecko kładą w okienku pomiędzy klockiem zielonym a niebieskim.
- W okienku pomiędzy żółtym a czerwonym klockiem kładzie zielony klocek.
- Żółty klocek kładzie w okienku tuż pod czerwonym klockiem. A pod żółtym klockiem kładzie czerwony klocek.
- Dziecko zdejmuje:
- najpierw klocki z górnych okienek siatki;
- potem klocki z okienek po prawej stronie siatki;
- pozostałe klocki.
- Układa inaczej klocki:
- w środkowym okienku kładzie czerwony klocek;
- w okienku na prawo od czerwonego klocka kładzie zielony klocek;
- w okienku na lewo od czerwonego klocka kładzie żółty klocek;
- w okienku nad czerwonym klockiem kładzie niebieski klocek;
- w okienku pod czerwonym klockiem kładzie żółty klocek.
- Dziecko zdejmuje kolejno klocki, tak jak powiesz:
- klocek z okienka po prawej stronie siatki;
- klocek, który leży na lewo od czerwonego klocka;
- klocek, który leży pomiędzy niebieskim a żółtym klockiem;
- klocek z góry siatki i klocek z dołu siatki.
- Dziecko koloruje okienka na kartce:
- lewe górne i prawe dolne na zielono;
- lewe dolne i prawe górne na niebiesko;
- okienka pomiędzy pokolorowanymi polami koloruje na żółto;
- okienko na środku siatki na czerwono.
- Dziecko ma siatkę z 9 polami (3x3 pola) i kredki, Koloruje:
- prawe górny okienko - na czerwono;
- prawe dolne okienko - na żółto;
- lewe górne okienko - na zielono;
- lewe dolne okienko - na niebiesko.
- Zapytaj:
- Jakiego koloru okienko będzie w prawym górnym rogu, kiedy obrócimy kartkę tak, żeby czerwony kolor był w lewym dolnym rogu?
- Jakiego koloru okienko będzie w prawym dolnym rogu, kiedy obrócimy kartkę tak, żeby zielony kolor był w lewym dolnym rogu? I tak dalej.
- W tej wersji ważna jest strategia znajdowania właściwej odpowiedzi. Dziecko uczy się, że jest sposób, żeby łatwo odpowiedzieć na pytania dorosłego. Trzeba obrócić kartkę i „odczytać odpowiedź“. Następnym razem łatwiej jest przewidzieć.
- Dzieci, które mają problemy z tym zadaniem posadź blisko siebie, najlepiej obok siebie tak, żebyście przyjmowali jeden kierunek widzenia.
- Jeżeli kolorowanie okienek sprawia dzieciom kłopoty (nie potrafią wskazać właściwych), zaproponuj im najpierw ułożenie na nich klocków we właściwych kolorach, a potem dopiero pokolorowanie okienka.
Ocena
Obserwuj dzieci, żeby ustalić jak dobrze:
- wskazują okienka na górze, na dole, po prawej/lewej stronie siatki, środek siatki;
- znajdują na siatce właściwe okienko posługując się określeniami: okienko w prawym dolnym rogu, okienko w lewym górnym rogu itd.;
- znajdują na siatce właściwe okienko, posługując się określeniami: na lewo od, na prawo od, nad, pod, obok, pomiędzy.