Dla kogo? Uczniów i uczennic z klasy 1.
Dla dzieci, które mają kłopoty z rozpoznawaniem reguły rytmu; tworzeniem rytmów; rozpoznawaniem brakujących elementów rytmu
Kluczowe pojęcia: kontynuowanie, opisywanie, tworzenie rytmów oraz określanie brakujących elementów wzoru
Oczekiwania programowe
Dzieci będą:
rozpoznawać, opisywać i kontynuować rytmy, obejmujące co najmniej jeden atrybut (np. kolor, wielkość, kształt);
rozpoznawać regułę dla danego rytmu (np. są dwa zielone klocki i jeden czerwony, ta część się powtarza);
tworzyć rytmy obejmujące co najmniej jeden atrybut (np. kolor, wielkość, kształt);
rozpoznawać brakujące elementy w rytmie.
Materiały
duża liczba zazębiających się kostek w różnych kolorach
paski papieru podzielone na okienka (2 paski na dziecko)
kredki, klej
chmurki wycięte z papieru takiej wielkości, żeby można było nimi zakryć 2 - 3 okienka paska papieru (1 chmurka na parę dzieci)
O matematyce
W pierwszych klasach szkoły podstawowej dzieci rozwijają zrozumienie powtarzalnej natury wzorów, rozpoznając, opisując i tworząc wzory przy użyciu konkretnych materiałów, takich jak zazębiające się kostki, klocki o różnych kształtach, czy kolorowe płytki.
Uczą się rozpoznawać zmieniające się atrybuty we wzorach (np. kolor, wielkość, kształt) i rozpoznawać ogniwo wzoru (tj. część wzoru, która powtarza się). Uczą się opisywać regułę wzoru (np. opisywać to, co powtarza się we wzorze). Zrozumienie struktury wzoru pozwala dzieciom na kontynuowanie go i określanie brakujących części
W zadaniu dzieci tworzą wzory z zazębiających się kostek, a następnie "zapisują” swoje wzory, kolorując okienka na paskach papieru. Identyfikują również brakującej części wzoru.
.
Praca nad zadaniem forma: cała grupa, pary, indywidualnie
Usiądźcie wszyscy razem. Ustal kontekst dla zadania, opowiadając na przykład następującą historię:
Babcia Zosia postanowiła zrobić na drutach długi, w kolorowe wzory szalik. Położyła na stole włóczki w różnych kolorach. Patrzy na nie i nie może się zdecydować, które kolory ma wybrać i jak ułożyć je na szaliku. Stworzymy różne wzory, z których będzie mogła skorzystać Babcia Zosia.
Pokaż dzieciom, jak używać mają zazębiających się kostek, aby stworzyć kolorowy wzór na szalik Babci Zosi. Zbuduj prosty wzór AB (np. niebieski klocek, zielony klocek, niebieski, zielony, niebieski, zielony). Ułóż 6 klocków i zapytaj:Jaki kolor będzie następny? Jak to ustaliliście? Kolejne dzieci na zmianę dodają klocki do wzoru szalika.
Razem głośno opiszcie powstały wzór (niebieski, zielony, niebieski, zielony, niebieski, zielony, ...). Wskazuj kolejne klocki, kiedy dzieci nazywają kolory. Zapytaj:
Jaka część wzoru powtarza się?
Ile jest niebieskich klocków w części, która powtarza się? A ile jest zielonych?
Jaka jest reguła tego wzoru? Jak byśmy mogli komuś krótko wyjaśnić sposób ułożenia kolorów w szaliku?
Pokaż dzieciom długi pasek papieru podzielony na okienka. Razem z dziećmi pokoloruj okienka tak, żeby powstał wzór taki sam, jaki ułożony z klocków.
Powtórz działanie. Tym razem ułóżcie bardziej złożony wzór, np. czerwony klocek, czerwony klocek, żółty klocek, czerwony, czerwony, żółty, czerwony, czerwony, żółty, ...).
Daj każdemu dziecku zazębiające się kostki, paski papieru podzielone na okienka i kredki.
Z klocków dzieci tworzą wzór na szalik Babci Zosi. Same decydują o długości szalika.
Kiedy stworzą wzór z klocków, kolorują okienka na pasku papieru (gdyby okazało się, że pasek jest za krótki, mogą skleić dwa paski w jeden).
Gdy dzieci stworzą wzór na pasku papieru, zapytaj:
Jak wyglada wzór na waszych projektach szalików?
Jakie są reguły waszych wzorów?
Jak wygląda ogniwo waszych wzorów, czyli ta część, która powtarza się?
Mam dwa (trzy) kolory klocków. Jakie różne wzory mogę z nich ułożyć?
Wszyscy razem usiądźcie w kręgu. Poproś dzieci, żeby zabrały z sobą pokolorowane paski oraz klocki.Dzieci kładą paski przed sobą.
Każdemu dziecku przykryj chmurką dwa lub trzy elementy wzoru na pasku papieru.Dzieci ustalają, jaka część ich wzoru została zakryta. Pokazują ją za pomocą klocków.
Usuwają chmurkę i sprawdzają, czy poprawnie rozpoznały zakrytą część wzoru. Powtórz zadanie, zakrywając inne części wzoru.
Uwaga: Nie zakrywaj chmurką pierwszego ogniwa rytmu. Dziecko powinno móc odwołać się do niego, określając zakrytą część.
Dzieci dobierają się w pary. Każdej parze daj papierową chmurkę.
Na zmianę zakrywają chmurką część swojego wzoru szalika. Kolega czy koleżanka rozpoznaje zakrytą część . Usuwają chmurkę i sprawdzają, czy dobrze rozwiązali zadanie.
Refleksja
Z powrotem usiądźcie w kręgu.
Dzieci po kolei pokazują swoje wzory szalika. Głośno opisują wzór i i wyjaśniają jego regułę (np. W moim wzorze powtarzają się dwa zielone i jeden czerwony).
Zapytaj, dzieci, czy widzą jakieś podobne do siebie wzory szalików. Dzieci mogą stwierdzić, że te wzory są podobne, które zbudowane są z takich samych kolorów, mają tę samą długość czy zbudowane są według tej samej reguły (np. Jest raz jeden kolor i dwa razy inny kolor. I to się powtarza.). Pytaj o podobieństwa i różnice we wzorach stworzonych przez dzieci.
Zakryj część jednego z pasków i zapytaj dzieci, jakie kolory zakryłaś. Dzieci wyjaśniają, w jaki sposób doszły do tego, co zostało zakryte. Powtórz z innym wzorem.
Adaptacja
Jeżeli zobaczysz, że niektóre dzieci zaczynają tworzyć zbyt złożone wzory, żeby sobie z nimi poradziły, zaproponuj prostszy wzór. Inne zaś dzieci mogą potrzebować wyzwania do tworzenia bardziej złożonych wzorów.
Dla niektórych dzieci trudnością może być kolorowanie okienek według ułożonego wzoru. Podejdź do takiego dziecka. Wskazuj palcem i nazywaj kolor kolejnych klocków, a dziecko koloruje kolejne okienka paska. Dziecko może też ułożyć rząd klocków wzdłuż paska papieru i kolorować okienka, korzystając z korespondencji jeden do jednego.
Niektóre dzieci mogą potrzebować wskazówek dotyczących rozpoznawania zakrytej części wzoru. Głośno z takim dzieckiem "przeczytaj” pierwsze ogniwa rytmu.
Dzieciom, które potrzebują większego wyzwania zaproponuj tworzenie bardziej złożonych wzorów, w których zmieniają się też inne atrybuty, nie tylko kolor. Na przykład, daj im klocki w różnych kolorach i w różnych kształtach. Dziecko w okienkach rysuje kształt w danym kolorze.
Parom takich dzieci daj dwie lub trzy papierowe chmurki, którymi zakrywają dwie lub trzy części wzoru.
Ocena
Obserwuj dzieci, żeby zobaczyć jak dobrze:
tworzą i opisują powtarzające się wzory oparte na kolorze;
kontynuują wzory;
rozpoznają ogniwo wzoru;
opisują regułę wzoru;
rozpoznają zakrytą część wzoru
;wyjaśniają swoje strategie znajdowania zakrytej części wzoru;
porównują wzory i wyjaśniają, w jaki sposób są one podobne lub różne.
.
A website created in the WebWave website builder